Sản xuất Better Call Saul

Ý tưởng

Better Call Saul được Vince Gilligan (trái) và Peter Gould (phải) đồng phát triển và sản xuất. Gould nắm toàn quyền sản xuất sau khi Gilligan rời đội ngũ biên kịch trong mùa ba.

Vince Gilligan và Peter Gould bắt đầu bàn việc sản xuất phần ngoại truyện cho Breaking Bad từ năm 2009. Khi quay tập "Full Measure" cho Breaking Bad, Gilligan hỏi ý kiến Bob Odenkirk về một ngoại truyện xoay quanh Saul Goodman.[12] Tháng 7 năm 2012, Gilligan công khai ám chỉ sẽ ra mắt ngoại truyện về Saul Goodman,[13] cho biết ông thích "ý tưởng làm phim về luật sư, trong đó nhân vật chính sẽ làm mọi cách để khỏi phải ra tòa," thí dụ như hòa giải trước khi xét xử.[14] Trong chương trình Talking Bad, Odenkirk cho biết Saul là một trong các nhân vật nổi tiếng nhất phim và đoán khán giả thích anh vì anh là "nhân vật ít đạo đức giả nhất" và "rất thạo nghề."[15]

Gould tiết lộ trong lúc quay Breaking Bad, đoàn làm phim có cân nhắc nhiều khả năng khác nhau, như nếu phim đoạt giải Primetime Emmy hoặc nếu khán giả mua áo "Los Pollos Hermanos" thì sao. Ê-kíp nghĩ những mục tiêu này không khả thi, nhưng sau thành công của bộ phim thì họ liền thử lên ý tưởng làm ngoại truyện về Saul. Hơn nữa, nhân vật Saul trong Breaking Bad còn phát triển vượt xa dự tính ban đầu của ê-kíp là chỉ cho xuất hiện trong ba tập. Sự phát triển của Saul giúp họ hình dung ra cách khai thác nhân vật này sâu hơn.[16]

Phát triển

Tháng 4 năm 2013, Gilligan và Gould xác nhận đang tiến hành sản xuất Better Call Saul (Gould là người viết tập phim giới thiệu nhân vật Saul trong Breaking Bad).[17][18] Tháng 7 năm 2013, trước khi tám tập cuối của Breaking Bad lên sóng, Gilligan cho biết mình và Gould đang bàn ý tưởng làm ngoại truyện nhưng vẫn chưa ký thỏa thuận.[19] Nhiều nhà phân phối – trong đó có Netflix – ngỏ ý muốn phát hành phim, nhưng cuối cùng công ty sản xuất Breaking Bad là Sony Pictures Television lại ký hợp đồng với AMC.[20] Gilligan đạo diễn tập đầu và cùng Gould tham gia sản xuất phim.[21] Biên kịch của Breaking Bad là Thomas Schnauz và Gennifer Hutchison trở lại đội ngũ biên kịch, trong đó Schnauz là đồng giám chế còn Hutchison đóng vai trò sản xuất giám sát.[22] Ngoài ra biên kịch cho mùa một còn có Bradley Paul và trợ lý biên kịch Breaking Bad Gordon Smith.[21]

Khi Sony và AMC cam kết phát hành ngoại truyện, Gilligan và Gould bắt đầu thảo luận nội dung phim. Mới đầu họ định làm mỗi tập nửa tiếng và cho Saul gặp nhiều thân chủ khác nhau – vai khách mời do người nổi tiếng đóng – trong văn phòng ở khu mua sắm. Hình thức này giống bộ phim Dr. Katz, Professional Therapist, nhưng vì không biết viết kịch bản dạng này nên họ lại quyết định làm tập dài một tiếng.[23][17][14] Breaking Bad cũng có hình thức tương tự và được Gilligan miêu tả là "25 phần trăm hài, 75 phần trăm kịch tính." Với Better Call Saul, họ muốn thử đảo ngược hai yếu tố.[23] Tuy dự định tăng yếu tố hài hước nhưng cuối cùng phim vẫn đậm chất kịch tính. Odenkirk nhận xét mùa đầu tiên có "85 phần trăm kịch tính, 15 phần trăm hài."[24]

Tuy nhiều nhân vật trong phim là luật sư, nhưng thể loại chương trình Gilligan và Gould muốn sáng tác không phải pháp luật mà là hình sự với yếu tố pháp luật. Để nghiên cứu lĩnh vực này, đội ngũ biên kịch tham khảo luật sư thật và tới Tòa Thượng thẩm Los Angeles quan sát các vụ án. Họ nhận thấy thời gian nghỉ để đợi người khác xử lý công việc chiếm phần lớn hoạt động của các vụ án này.[25]

Gilligan và Gould nghĩ chỉ nhân vật Saul Goodman thì chưa đủ để gánh vác cả chương trình. Gilligan gọi Saul là "gia vị tuyệt hảo" nhưng chưa phải là hồn cốt của bộ phim.[23] Họ nhận thấy Saul trong Breaking Bad là người đã chấp nhận bản thân và nhìn ra tiềm năng khai thác câu chuyện về quá trình trở thành con người hiện tại của Saul.[23] Cả hai nghĩ vì đã xác định dùng tựa Better Call Saul nên nếu làm mạch truyện này thì họ phải nhanh chóng biến Jimmy McGill thành Saul Goodman để khỏi làm khán giả thất vọng. Nhưng khi chấp bút viết kịch bản, họ lại nhận ra mình "không muốn viết đến Saul Goodman chút nào ... bi kịch là ở đó."[23]

Gilligan và Gould học được nhiều kinh nghiệm về nghệ thuật phục bút dù không biết trước tương lai từ Breaking Bad[26] nên trong Better Call Saul, họ có thể linh hoạt phát triển tình tiết phim tuy chưa biết chắc kết cục của phim ngoài mối liên hệ với Breaking Bad.[23] Ví dụ như diễn xuất của Rhea Seehorn trong mùa một đã thay đổi đáng kể cách biên kịch khai thác nhân vật Kim Wexler ở các mùa sau và kéo dài quá trình biến Jimmy thành Saul khi họ tập trung hơn vào quan hệ giữa Jimmy–Kim. Gilligan so sánh ảnh hưởng này với diễn xuất của Aaron Paul và tác động của nó lên nhịp điệu của Breaking Bad.[27]

Khi viết Better Call Saul, Gilligan và Gould nhận thấy có nhiều tình tiết trùng với Breaking Bad và lên danh sách các nhân vật có thể thêm vào phim, ví dụ như Gus Fring, nhưng không định sẵn là lúc nào. Gilligan miêu tả phương pháp viết kịch bản của họ là viết như đang làm hai phim khác nhau, một phim về Jimmy/Saul, Kim, Chuck và Howard, một phim về các nhân vật quen thuộc trong Breaking Bad như Mike và Gus với một số sự kiện trùng lặp.[23] Họ cũng thêm các nhân vật phụ trong Breaking Bad vào một số cảnh ngắn để làm "trứng phục sinh" cho fan hâm mộ nếu có thể, nhưng Gilligan chỉ muốn thêm nhân vật chính như Walter hay Jesse khi cả đoàn làm phim lẫn khán giả đều cảm thấy thỏa đáng, không bị gò ép.[23]

Vì bộ phim có liên hệ mật thiết với mạch truyện Breaking Bad nên một biên kịch được giao nhiệm vụ xem lại toàn bộ 62 tập phim trước mỗi mùa để đảm bảo kịch bản mùa tiếp theo của Better Call Saul không bị mâu thuẫn.[28] Xuyên suốt chương trình, nhóm "chuyên gia cố vấn" của ê-kíp gồm điều phối kịch bản Ariel Levine và Kathleen Williams-Foshee duyệt lại mọi kịch bản để duy trì tính thống nhất với Breaking Bad, như dò đặc điểm tính cách và đảm bảo các tiểu tiết từ phim trước không bị sai lệch nếu lại xuất hiện.[29]

Gilligan rời đội ngũ biên kịch và trở lại

Sau khi Gilligan rời đội ngũ biên kịch Better Call Saul vào đầu mùa ba để tập trung vào các dự án khác, Gould trở thành nhà sản xuất duy nhất của phim. Họ đã lên kế hoạch bàn giao từ khi phim mới ra mắt, nhưng Gilligan dự định sẽ quay lại viết kịch bản cho mùa cuối cùng.[30] Ông có cộng tác vào mùa bốn và mùa năm nhưng cho biết mình rất ít tham gia phát triển nội dung phim trong giai đoạn này. Thay vào đó, Gilligan tự nhận mình chỉ là "đạo diễn làm thuê" trong hai tập "Wiedersehen" và "Bagman" và chia sẻ đây là hai kịch bản duy nhất mình đọc khi không còn trong đội biên kịch.[31][32][33] Ông cũng công nhận Gould là người giúp bộ phim duy trì được chất lượng cao.[31] Gould mời Gilligan trở lại đội biên kịch vào mùa sáu – mùa cuối cùng – và nói mình "rất vui khi có anh ấy tham gia, để cả hai có thể hoàn thành bộ phim đã cùng nhau bắt đầu."[34]

Tuyển diễn viên

Diễn viên phim Better Call Saul Bob Odenkirk, Rhea Seehorn, Patrick Fabian, Michael MandoGiancarlo Esposito

Bob Odenkirk xác nhận sẽ trở lại đóng vai chính Saul Goodman khi phim mới được công bố, nhưng nhân vật của anh sẽ xuất hiện với tư cách luật sư Jimmy McGill.[18] Tháng 1 năm 2014, Jonathan Banks được công bố sẽ trở lại vai Mike Ehrmantraut, một trong các nhân vật chính.[35]

Dàn diễn viên mới gồm có Michael McKean trong vai Chuck, anh trai của Jimmy. Trước đó McKean từng đóng vai khách mời trong một tập của chương trình Mr. Show do Odenkirk sản xuất và trong tập "Dreamland" của Hồ sơ tuyệt mật do Gilligan lên kịch bản.[36][37] Rhea Seehorn thử vai và được nhận đóng Kimberly "Kim" Wexler vào tháng 4 năm 2014. Nhân vật của cô được miêu tả là "một luật sư uy tín ... có cuộc sống vốn đã khó khăn lại càng thêm phức tạp vì vướng mắc tình cảm với một người khác trong công ty." Tháng 5 năm 2014, Patrick Fabian nhận vai Howard Hamlin, một "luật sư kiểu Kennedy rất thành đạt trong cuộc sống." Michael Mando làm Gilligan và Gould ấn tượng với tài diễn xuất trong màn thử vai và được mời đóng "tay tội phạm thông minh và thận trọng" Ignacio "Nacho" Varga.[38][39][40] Nhân vật của Mando không xuất hiện nhưng từng được nhắc đến trong tập "Better Call Saul" của Breaking Bad.[41]

Đầu mùa ba, Giancarlo Esposito tham gia dàn diễn viên chính trong vai Gus Fring, tay trùm ma túy vốn là một phản diện chính của Breaking Bad.[42] McKean rời chương trình ở cuối mùa ba sau khi nhân vật của ông qua đời, nhưng vẫn xuất hiện trong mùa tiếp theo và mùa cuối.[43] Tony Dalton xuất hiện lần đầu trong vai Lalo Salamanca vào mùa bốn và gia nhập dàn diễn viên chính vào mùa năm.[44] Cũng như Nacho, tên nhân vật Lalo từng được đề cập trong tập phim "Better Call Saul" của Breaking Bad.[41]

Diễn viên khách mời từ Breaking Bad

Trước mùa hai, Gilligan xác nhận sẽ có thêm các nhân vật nổi bật từ Breaking Bad ra mắt trong ngoại truyện với vai trò khách mời, nhưng không nói rõ là nhân vật nào.[45] Sang mùa tiếp theo, Gilligan cho biết diễn biến phim đã đủ dài nên nếu nhân vật Breaking Bad nào tái xuất hiện thì sự góp mặt của họ phải cần thiết cho câu chuyện chứ "không chỉ là cameo suông."[46]

Xuyên suốt bộ phim, Bryan CranstonAaron Paul thường chia sẻ mình sẵn lòng trở lại đóng Walter WhiteJesse Pinkman nếu được mời. Cả hai cho rằng Gilligan sẽ chỉ để họ góp mặt trong phim nếu tìm được lý do chính đáng.[46][47] Paul cho biết có khả năng họ sẽ đóng cameo trong mùa một, nhưng kế hoạch này lại không thành.[48][49] Cả hai cùng góp mặt trong mùa sáu ở tập "Breaking Bad," tập phim lấy tên theo chương trình gốc.[50] Paul cũng đóng một cameo riêng trong tập kế tiếp, còn Cranston thì tái xuất hiện trong tập cuối cùng.[51][52]

Một diễn viên khác trong Breaking Bad là Dean Norris cho biết anh không thể tham gia những mùa đầu tiên phần vì bận đóng phim Under the Dome của CBS.[53] Nhưng trước mùa năm, anh được công bố sẽ trở lại đóng khách mời vai Hank Schrader và xuất hiện trong hai tập "The Guy for This" và "Namaste."[54] Ban đầu Betsy Brandt dự định trở lại đóng cameo nhân vật Marie Schrader vợ Hank trong tập cuối của mùa hai là "Klick." Tuy nhiên đội biên kịch phản đối vì cho rằng ý tưởng này sẽ làm khán giả phân tâm.[55] Về sau cô xuất hiện trong tập phim cuối.[56]

Các diễn viên khác trong Breaking Bad cũng nói có thể sẽ tham gia Better Call Saul. Trước khi phim khởi chiếu, Anna Gunn chia sẻ cô từng "nói chuyện" với Gilligan về khả năng góp mặt với vai diễn Skyler White.[57] Bill Burr xác nhận sẽ trở lại vai Patrick Kuby trong tập "Dedicado a Max" ở mùa năm nhưng lại không sắp xếp được thời gian vì lý do cá nhân.[58][59] Sau khi bộ phim kết thúc, Gould chia sẻ mình từng muốn mời Gunn, Norris, Esposito và RJ Mitte tham gia tập cuối, nhưng ông và đội biên kịch không tìm được tình huống hợp lý để họ xuất hiện trong câu chuyện.[60][61]

Quay phim

Bộ phim được quay tại Albuquerque, New Mexico. Các địa điểm quay gồm có thương xá Cottonwood (trên) và trụ sở cũ của Tòa án Quận Bernalillo (dưới).

Công đoạn quay phim chính cho sáu mùa của Better Call Saul diễn ra từ ngày 2 tháng 6 năm 2014 đến ngày 9 tháng 2 năm 2022.[62][63][64] Cũng như phim trước, Better Call Saul lấy bối cảnh trong và xung quanh Albuquerque, New Mexico và quay chủ yếu tại Albuquerque Studios.[65][66] Các địa điểm ngoại cảnh đáng chú ý gồm có nhà hàng Twisters được dùng làm nhà hàng Los Pollos Hermanos của Gus, một bốt gác bãi giữ xe tại Trung tâm Hội nghị Albuquerque nơi Mike làm việc trong những mùa đầu, trụ sở cũ của Tòa án Quận Bernalillo dùng làm tòa án địa phương, và hai tòa nhà văn phòng gần đó tại North Valley (gồm một tòa nhà của Northrop Grumman) dùng làm nơi làm việc của HHM.[67]

Văn phòng của Jimmy nằm sau một tiệm làm móng thật mà đội sản xuất sắp xếp mượn của chủ tiệm. Nhà hàng của gia đình Salamanca là một nhà hàng thật tại South Valley được đội sản xuất chỉnh sửa đôi chỗ để quay phim, nhưng ngoài ra vẫn hoạt động bình thường. Những cảnh tại Omaha được quay ở thương xá Cottonwood, Alburquerque; đội sản xuất làm việc với Cinnabon để tìm mượn các thiết bị và hạng mục dịch vụ đúng với bối cảnh phim, còn diễn viên quần chúng đóng trong các cảnh này chính là nhân viên Cinnabon.[68] Ủy ban Điện ảnh New Mexico báo cáo bốn mùa đầu tiên của Better Call Saul đã mang lại cho Hoa Kỳ 120 triệu đô la Mỹ, và mỗi mùa bộ phim thuê khoảng 1.600 nhân lực cùng tổng cộng 11.300 diễn viên quần chúng.[69]

Sau khi công đoạn quay phim chính hoàn tất, một cảnh khác được quay vào tháng 3 năm 2022 để làm cảnh mở đầu cho tập "Point and Shoot" trong mùa sáu. Được thực hiện với một số thành viên ê-kíp nhưng không có mặt diễn viên nào, cảnh quay này diễn ra tại công viên tiểu bang Leo Carrillo, California và là cảnh duy nhất quay ngoài New Mexico.[70][71]

Better Call Saul chứa nhiều cảnh quay tại nhiều thời điểm khác nhau, một nét đặc trưng của Breaking Bad.[72] Đáng chú ý nhất là tập đầu tiên của hầu hết mỗi mùa đều bắt đầu bằng một cảnh đen trắng ở tương lai những năm hậu Breaking Bad, khi Saul đã chuyển đến Omaha, Nebraska sống dưới vỏ bọc một gã quản lý tiệm Cinnabon tên Gene và luôn sợ bị bại lộ. Sự kiện này được báo trước trong "Granite State" – tập kế cuối của Breaking Bad – khi Saul nói với Walter, "Nếu tôi may mắn thì một tháng nữa, viễn cảnh lạc quan nhất là tôi quản lý một tiệm Cinnabon ở Omaha."[73]

Đạo diễn hình ảnh cho hai mùa phim đầu tiên là Arthur Albert và kể từ mùa thứ ba là Marshall Adams.[74] Ngoài ra Paul Donachie còn đạo diễn hình ảnh cho ba tập "Namaste" (2020), "Carrot and Stick" (2022) và "Hit and Run" (2022).[75] Máy quay chính cho mùa một và mùa hai là máy RED Dragon.[76][77] Kể từ mùa ba, máy quay VariCam Pure của Panasonic được đưa vào sử dụng nhờ độ nhạy cao với ánh sáng yếu.[78][79] Nhờ vậy đoàn làm phim có thể quay các cảnh rộng hơn ở ngoài trời cả ngày lẫn đêm, thậm chí trong điều kiện gần như tối hoàn toàn tại trường quay, ví dụ như căn nhà không đèn điện của Chuck vào ban đêm.[80] Máy ảnh ngắm chụp Lumix GH4 của Panasonic được dùng để thu hình trong không gian hẹp.[81] Ba máy RED và hai máy VariCam Pure được sử dụng trong mùa bốn.[78] Máy quay ALEXA LF của Arri được sử dụng chủ yếu trong mùa năm và sáu.[82][83][84]

Đoạn tiêu đề

Mỗi tập phim có một đoạn tiêu đề khác nhau và sử dụng những hình ảnh chất lượng thấp gợi nhớ về Saul Goodman trong Breaking Bad, như tượng Nữ thần Tự do bơm hơi trên nóc văn phòng Saul, ngăn kéo bàn làm việc đựng đầy điện thoại "rác" và biển quảng cáo của Saul trên ghế chờ xe buýt. Gould và Gilligan lấy cảm hứng từ các băng VHS chất lượng kém thời xưa và truyền hình truy cập công cộng với tiêu chuẩn sản xuất thấp từ thập niên 1980, và từ những quảng cáo mang phong cách tương tự của Saul Goodman trong Breaking Bad. Họ muốn đoạn tiêu đề phim nhìn "tệ hại có chủ ý" để tạo sự khác biệt với các phim khác cùng thời, vì những phim này thường có chất lượng hình ảnh và tiêu chuẩn sản xuất cao hơn. Một số đoạn tiêu đề chứa những cảnh phim không được sử dụng trong Breaking Bad, nhưng những đoạn còn lại được quay mới hoàn toàn. Biên tập viên trợ lý Curtis Thurber phụ trách tổng hợp, còn nghệ sĩ guitar Barrie Cadogan của nhóm Little Barrie phụ trách soạn nhạc cho tiêu đề phim.[85][86] Khi Cadogan đang soạn nhạc, đội sản xuất yêu cầu ông làm một bản nhạc bị cắt ngang ở giây thứ 15.[86]

Vì mỗi mùa (ngoại trừ mùa cuối cùng) đều có 10 tập nên những tập có cùng số thứ tự sẽ sử dụng cùng một đoạn tiêu đề. Tuy nhiên kể từ mùa hai trở đi, chất lượng hình ảnh của các đoạn tiêu đề lại giảm dần và mất dần màu sắc theo từng mùa. Nhiều người đặt giả thuyết đây là phép ẩn dụ cho hành trình biến đổi của Jimmy sang hình tượng Gene Takavic ở hậu Breaking Bad, vì những cảnh có nhân vật này đều là đen trắng.[87][88]

Vì mùa cuối cùng có 13 tập thay vì 10 nên tiêu đề của bốn tập cuối được trình bày kiểu mới. Trong tập "Nippy," đoạn tiêu đề quay cảnh chiếc ly "Luật sư giỏi nhất thế giới" của Saul Goodman rơi xuống đất và bể tan giống tập 10 của các mùa trước. Tuy nhiên cảnh quay và tiếng nhạc lại bị cắt ngang, sau đó thay bằng màn hình xanh (bắt chước hiệu ứng của băng video dùng trong đầu máy VCR) cùng tựa phim và tên người sáng tạo phim. Đây cũng là tập phim đầu tiên hoàn toàn diễn ra sau các sự kiện trong Breaking Bad.[89] Ba đoạn tiêu đề còn lại cũng sử dụng màn hình xanh và thoáng hiện một hình ảnh chưa xuất hiện trong những phần mở đầu trước, cộng với tiếng nhạc nền bị bóp méo. Sau đó màn hình xanh lại hiện lên cùng tựa phim và tên người sáng tạo phim. Trước khi tập phim tiếp tục, đoạn tiêu đề lại thoáng hiện một hình ảnh khác sẽ xuất hiện trong tập đó.[51]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Better Call Saul http://mumbrella.com.au/stan-launch-australia-day-... http://www.tvtonight.com.au/2015/01/stan-launches-... http://www.christiantoday.com/article/better.call.... http://www.eonline.com/news/541399/anna-gunn-comin... http://mashable.com/2015/02/04/better-call-saul-co... http://arts.nationalpost.com/2014/07/03/dean-norri... http://www.onlocationvacations.com/2014/06/02/brea... http://www.salon.com/2015/04/06/michael_mckean_bet... http://www.showbuzzdaily.com/articles/showbuzzdail... http://www.showbuzzdaily.com/articles/showbuzzdail...